Veelgestelde vragen
Heb je vragen over onze zonneprojecten? Grote kans dat het antwoord op je vraag hieronder staat.
Is jouw vraag niet beantwoord? Neem dan contact op met Lex Hoefsloot van het projectbureau, via lex.hoefsloot@energiesamenfoodvalley.nl of 06 – 50 65 37 35. Het projectbureau realiseert alle groene opwekprojecten. We helpen je graag!
> Een collectieve energiecentrale: voor wie en waarom?
De collectieve zonnecentrales zijn vooral bedoeld voor mensen die geen eigen dak hebben, een ongeschikt dak hebben of op hun eigen dak onvoldoende panelen kunnen plaatsen. Een dak is bijvoorbeeld ongeschikt als het niet op het zuiden ligt of wanneer grote bomen in de buurt voor schaduw zorgen. Ook op een monument mag je niet altijd zonnepanelen plaatsen.
Om mee te doen moet je in de buurt van de op te richten zonnecentrale wonen (volgens de zogenaamde ‘postcoderoosregeling’). Bij de inschrijving neem je een optie op een aantal panelen, wij laten je weten of je mee kunt doen.
Naar onze mening gaat het om beide. Mensen die vooral geïnteresseerd zijn in de financiële kant wijzen wij erop dat het rendement ook lager of negatief kan uitpakken (zie verder: Risico’s). Het landelijk gebruikte verdienmodel (waarmee wij ook werken) gaat uit van realistische aannames en verwachtingen voor de toekomst. Het blijven echter inschattingen waarover geen zekerheid bestaat.
De postcoderoosregeling geldt voor kleinverbruikers die meedoen in een productie-installatie (zoals een zonnecentrale). Als je in de zogenaamde postcoderoos (het postcodegebied) van de productie-installatie woont, geldt 15 jaar lang een vrijstelling van energiebelasting.
Het kabinet wil met deze regeling de lokale duurzame opwekking van elektriciteit stimuleren. Lokale opwekking levert namelijk niet alleen een bijdrage aan de doelstelling voor duurzame energie, maar zorgt ook voor een groter draagvlak voor duurzame energie. Mensen worden immers zelf producent. Bovendien zorgt de regeling voor energiebewustzijn, waardoor mensen ook meer gaan letten op energiebesparing.
Als je eigen dak vol is en je nog stroom inkoopt, is het financieel gezien slim om nog deel te nemen aan een zonnecentrale, anders niet.
Ja, zogenaamde kleinverbruikers kunnen meedoen tot een maximum van 10.000 kWh/jaar. Wel mag volgens de postcoderoosregeling het aandeel ondernemers niet meer zijn dan 20%. Daar letten we op bij de definitieve toekenning van inschrijvingen.
Leeftijd maakt gelukkig niet uit. In het geval van overlijden kunnen de participaties verkocht worden aan een ander lid van de coöperatie in de postcoderoos. Wij kunnen helpen met zoeken naar een nieuwe deelnemer.
> Samen een zonnecentrale: hoe werkt dat?
Met de aankoop van één of meer ValleiEnergieDelen word je mede-eigenaar van zonnepanelen. Deze panelen zijn en blijven gezamenlijk eigendom van alle coöperatieleden, want dat is vereist. Dat betekent dat er geen specifiek paneel of dak aan jouw inleg gekoppeld is. Alle opbrengsten en kosten worden onder de deelnemers naar rato verdeeld.
Met de eigenaren wordt altijd voor minimaal 15 jaar opstalrecht vastgelegd.
Dan besluiten leden van de coöperatie tijdens de algemene ledenvergadering of en zo ja, hoe we verder gaan. Het is bijvoorbeeld mogelijk de panelen nog 10 jaar te laten liggen en benutten, de panelen te vervangen door nieuwe exemplaren met een hoger vermogen en rendement, panelen door te verkopen (of schenken) aan een ander (bv. de gebouweigenaar) of helemaal te stoppen en de panelen te verwijderen.
Ja, zo kun je dat wel zien. Investeren in een collectieve zonnecentrale gaat niet alleen over duurzame energie maar ook over risico’s en looptijd. Deelname brengt risico’s en onzekerheden met zich mee en je moet bereid zijn voor een langere tijd mee te doen, minimaal 5 jaar en bij voorkeur 15 jaar.
Belangrijkste kenmerken van een obligatie:
- De installatie blijft in handen van de ontwikkelaar/aanbieder van obligaties.
- De winst blijft in handen van de ontwikkelaar/aanbieder van obligaties.
- De prijs per aandeel is meestal hoger, tot wel twee keer zo hoog.
- Er geldt een vaste looptijd, meestal 15 jaar.
- Er geldt een verwachte vaste jaarlijkse rente op basis van een variabele stroomprijs.
- Je geld staat 15 jaar vast en wordt na 15 jaar terugbetaald.
Belangrijkste kenmerken van een coöperatieve installatie volgens het postcoderoosmodel:
- De installatie blijft in handen van de coöperatie.
- Leden besluiten samen over alle opbrengsten.
- Er geldt een vaste looptijd van 15 jaar.
- Er geldt een verwachte gemiddelde rente op basis van vaste stroomprijs (afspraken per 3 jaar in ons geval) en een vrijstelling van de energiebelasting.
- Je hebt je inleg na circa 10 jaar terugverdiend, daarna ga je “winst draaien”.
Een rekenvoorbeeld
Een ValleiEnergieDeel staat gelijk aan 100 kWh en € 120. Het gemiddelde verwachte rendement is 4-5% (IRR, zie verderop De financiën voor een toelichting) per jaar en de terugverdientijd 10 jaar. De terugverdientijd is korter dan 15 jaar, doordat een installatie de eerste jaren meer rendeert.
Stel één obligatie staat gelijk aan 9,9 kWh en € 25 euro. Voor 100 kWh moet je dan € 253 betalen. Het verwachte rendement is op jaarbasis gemiddeld 2,02%. Na 15 jaar krijg je ook je inleg terug, uiteindelijk wordt de IRR dan 3,5%. (Dit voorbeeld komt uit een prospectus van een specifiek project.)
In dit voorbeeld moet je via obligaties twee keer zoveel investeren om je eigen gebruik op te wekken (€ 253 tegenover €120) en je kunt 15 jaar niet meer over dat bedrag beschikken. Maar uiteraard is dan de kwantitatieve opbrengst na 15 jaar ook een twee keer zo hoog.
Coöperatie ValleiEnergie is een sociale onderneming zonder winstoogmerk. We werken veel met onbetaalde vrijwilligers. Toch maken wij kosten bij de voorbereiding en het beheer van projecten, bijvoorbeeld omdat er specialisten worden ingehuurd en een website wordt gebouwd en beheerd. Die kosten worden samen met een klein percentage als kosten ten laste van het project gebracht. De extra vergoeding gebruiken we om andere duurzame activiteiten te ontplooien.
> Ik wil meedoen – praktische vragen
Meedoen betekent dat je zelf groene stroom kunt opwekken: ook als je daarvoor geen geschikte locatie hebt of liever geen onderhoud wilt. Je investeert en krijgt dit terug als een belastingkorting die je jaarlijks terugziet op je energierekening.
Je draagt er zo aan bij dat er in de Gelderse Vallei meer energie duurzaam wordt opgewekt. Je levert een bijdrage aan een beter milieu én je steunt de lokale economie, want bij de projecten doen ook bedrijven uit de buurt mee. Een win-winsituatie.
Wanneer je participeert in een collectieve zonnecentrale, neem je een aantal ValleiEnergieDelen af. Het is financieel het meest aantrekkelijk als jouw ValleiEnergieDelen zoveel stroom opwekken als je ongeveer zelf jaarlijks verbruikt/inkoopt. Wek je meer op, dan krijg je over het teveel aan opgewekte stroom namelijk geen vrijstelling van energiebelasting. (Natuurlijk krijg je over dat deel nog wel steeds de opbrengst van de stroom, na aftrek van de kosten.)
Een ValleiEnergieDeel levert ongeveer 100 kWh stroom per jaar. Gemiddeld verbruikt een gezin per jaar 3.500 kWh elektriciteit, wat dus gelijk staat aan 35 ValleiEnergieDelen. Dat zijn ongeveer 12 panelen.
Maar misschien ziet jouw verbruik er anders uit. Controleer dus je energierekening om te weten hoeveel stroom je jaarlijks verbruikt. Houd ook rekening met toekomstige ontwikkelingen of wensen (bijvoorbeeld energiebesparing of juist meerverbruik door elektrisch rijden).
Gaat het je niet om het financiële aspect maar doe je het voor het milieu en/of sociale aspecten, dan telt bovenstaande rekensom niet.
ValleiEnergieDelen worden toegekend volgens datum van inschrijving. Bij de definitieve overeenkomst van de ValleiEnergieDelen letten we erop dat we aan alle wettelijke en subsidievoorwaarden voldoen.
Nee. De opgewekte stroom wordt namelijk rechtstreeks geleverd aan ons energiecollectief om | nieuwe energie. Je kunt de opgewekte energie wel afnemen door klant bij ons te worden via om | nieuwe energie.
Er is geen minimale deelnameduur.
Je kunt ook eerder uitstappen. Als je uitstapt helpen wij om je aandeel ValleiEnergieDelen aan een ander lid in de postcoderoos te verkopen. Voortijdig uitstappen kan nadelig zijn voor het rendement, als er extra kosten moeten worden gemaakt.
Helaas tellen ze niet mee.
Nee, de ValleiEnergieDelen zijn en blijven eigendom van de coöperatie en jouw aandeel staat op naam. Bij verkoop van je huis, kun je je aandeel meenemen naar een ander adres binnen de postcoderoos van het project of je kunt je aandeel verkopen aan een ander lid in de postcoderoos. Wij helpen in dat laatste geval met zoeken naar een nieuwe deelnemer.
Als je verhuist tot buiten het gebied van de postcoderoos heb je veel minder financieel voordeel van je ValleiEnergieDelen (je krijgt geen vrijstelling van de energiebelasting). Het beste kun je je aandeel dan aan een ander lid in de postcoderoos verkopen. Wij helpen met zoeken naar een nieuwe deelnemer.
Op dit moment kun je je aandeel alleen verkopen aan een ander lid in de postcoderoos. De koepel van energiecoöperaties EnergieSamen probeert verkoop aan een nieuwe koper wettelijk mogelijk te maken in 2021.
> Hoe zit 't met de financiën?
Meedoen met één ValleiEnergieDeel kost eenmalig € 120,00. In het bedrag zijn alle eenmalige voorbereidings-, investerings-, aanleg- en aansluitkosten verwerkt. Ook stoppen we een deel in reserves.
Ja, bijvoorbeeld kosten voor onderhoud, reparaties, verzekering, administratie, netwerkaansluiting, internetaansluiting. Deze kosten worden betaald uit de stroomopbrengst. Met deze kosten is rekening gehouden in het hieronder genoemde rendement van ca. 4-5% (IRR) over 15 jaar.
De terugverdientijd verschilt per duurzaam project: denk gemiddeld aan
zo’n tien tot twaalf jaar. Tot en met 15 jaar zijn er naast de inkomsten uit stroom inkomsten uit
de subsidieregeling (Postcoderoos oude c.q. nieuwe stijl, SDE). Daarna zijn het alleen nog stroominkomsten.
Voor de berekening van het effectief rendement (IR of IRR) gebruiken we een uitgebreid Excelbestand. De precieze berekening is niet in een paar regels uit te leggen. Daarom volgt hier een sterk vereenvoudigd rekenvoorbeeld voor een fictieve investering van € 3.000 en een terugverdientijd van 10 jaar. We doen ook even alsof elk jaar € 300 terugkomt op je bank en stellen de extra opbrengsten (na aftrek van de jaarlijkse kosten) per jaar op € 75. De IRR wordt dan als volgt berekend:
- In jaar 1 is de inleg € 3.000 en in het 10e jaar nog 300. Gemiddeld staat over 10 jaar € 1.650 (3.300 / 2) uit.
- Na 10 jaar heb je ook € 750 aan opbrengsten ontvangen.
Het IRR over die 10 jaar wordt dan (€75 / € 1.625) x 100% = 4,5%.
En na 10 jaar heb je € 3.750 in handen.
Stel je stopt € 3.000 op een spaarrekening en laat het daar 10 jaar staan tegen 0,2% rente, dan krijg je jaarlijks € 6 (0,2% x € 3.000) uitgekeerd. Neem je na 10 jaar je inleg weer op, dan heb je in totaal € 3.060 in handen.
Dit is dus een zuiver fictief voorbeeld. Voor een opwekproject geldt immers dat de projectduur 15 jaar is, de opbrengst van zonnepanelen elk jaar licht daalt, de kosten per jaar kunnen variëren en ook de energiebelasting fluctueert. De IRR rekent het percentage uit voor die 15 jaar, met die variabele opbrengsten en kosten per jaar.
of IRRHet rendement wordt snel minder naarmate je meer opwekt dan het eigen verbruik. Je kunt er uiteraard voor kiezen om toch meer ValleiEnergieDelen af te nemen, omdat je bijvoorbeeld wilt overstappen naar het zogenaamd all-electric verwarmen van je huis (van het gas af) en daarop vooruit wilt lopen.
Jaarlijks hoor je hoeveel stroom je ValleiEnergieDelen hebben geproduceerd en voor welk bedrag die zonnestroom is verkocht aan ons energiecollectief om | nieuwe energie. Dit bedrag wordt toegevoegd aan het resultaat van het project. Na aftrek van de exploitatiekosten ontvang je een winstuitkering per jaar dan wel aan het einde van het project (d.w.z. na 15 jaar). De leden van de coöperatie besluiten gezamenlijk via de ALV over de winstuitkering.
De vrijstelling op de energiebelasting wordt berekend over de geproduceerde hoeveelheid kWh per jaar van het aantal ValleiEnergieDelen waarmee je meedoet. Daarbij geldt dat je alleen energiebelasting terugkrijgt over je eigen stroomverbruik met een maximum van 10.000 kWh per jaar.
De energiebelasting is 11,8 cent per kWh (tarief 2020). Dus stel dat jouw huishouden per jaar 3500 kWh verbruikt, dan betaal je ongeveer 414 euro energiebelasting. Wek je zelf net zoveel stroom op door deelname aan een zonnecentrale, dan krijg je over die 3500 kWh opgewekte stroom de energiebelasting terug (dus ongeveer 414 euro).
Je energieleverancier keert de energiebelasting uit. Daarnaast geldt nog een algemene korting op de energiebelasting (de heffingskorting energiebelasting) die ook gewoon toegepast blijft over je eigen verbruik.
Neem je jouw energie bij ons af via om | nieuwe energie, dan wordt de belastingvrijstelling automatisch verrekend met je energierekening.
Ben je ergens anders klant, dan ontvang je van ons de specificatie van jouw opwekdeel. Die specificatie stuur je naar jouw energieleverancier, die de belastingvrijstelling op je eerstvolgende rekening in mindering brengt. Check voordat je ValleiEnergieDelen afneemt of jouw energieleverancier hieraan meewerkt, want dat is niet altijd het geval.
Het hangt ervan af hoeveel elektriciteit je opwekt en hoeveel je verbruikt. Je krijgt alleen vrijstelling van energiebelasting over het deel dat je zelf opwekt en ook zelf verbruikt. Als je meer opwekt dan verbruikt, en je dus per saldo elektriciteit levert, krijg je over dat deel geen vrijstelling.
Ja, de waarde van je ValleiEnergieDelen moet je opgegeven. Dat zou echter ook gelden als de investering als spaargeld op je bankrekening zou staan. Wanneer je voor de deelname een lening afsluit dan is deze schuld ook in box 3 aftrekbaar.
Je geeft per jaar de restwaarde van de investering op. De waarde wordt lineair afgeschreven, dus elk jaar trek je 1/15e deel van de aanschafwaarde af van de restwaarde van het jaar daarvoor.
Een rekenvoorbeeld:
Voor één ValleiEnergieDeel ter waarde van € 120 met de lineaire afschrijving van 120/15 = € 8 wordt dat dan:
€ 120, 112, 104, … , 16, 8, 0.
Nee, ValleiEnergieDelen hebben geen vrijstelling voor groenbeleggingen.
> Over de installatie
Voor de panelen en het montagemateriaal kiezen we gerenommeerde leveranciers. We letten op garantievoorwaarden, optimaliseren van de opbrengst en de mogelijkheid om dat online te bewaken.
Importeurs en producenten zijn verplicht zorg te dragen voor recycling en moeten daarom aangesloten zijn bij Stichting Open.
In 2019 kwam het recycle percentage uit op 99% en het hergebruikpercentage uit op 98 procent. Wel werden de materialen in andere industrieën hergebruikt dan die zonnepanelensector. De volgende uitdaging is circulair produceren: van alle herwonnen materialen uit een oud zonnepaneel weer een nieuw zonnepaneel.
> Risico’s en (on)zekerheden
Regels en risico’s zijn niet leuk, maar ook bij projecten voor collectieve zonnestroom onvermijdelijk. We vinden het belangrijk om hierover open te zijn, hopelijk schrikt een disclaimer je niet af. Het bestuur van Coöperatie ValleiEnergie heeft alles zorgvuldig bekeken, maar kan desondanks geen garanties geven. Neem de informatie in de financiële bijsluiter van het zonneproject van je keuze goed door voordat je besluit om mee te doen. Betrek bij je beslissing over de hoogte van je inleg ook de voorwaarden en risico’s.
Nee, de opbrengst is niet gegarandeerd. De financiële opbrengst bestaat uit de verkoop van de opgewekte stroom en de vrijstelling van energiebelasting. Als één van die geldstromen in de toekomst sterk afwijkt van de aannames waarmee is gerekend, dan kan het rendement zelfs negatief worden.
De prijs voor de verkochte stoom is variabel en beweegt mee met ontwikkelingen op de energiemarkt. Die laten zich moeilijk voorspellen. Bij onze ramingen zijn wij uitgegaan van een gemiddelde dat volgens experts zal liggen rond € 0,04/kWh de komende 15 jaar.
De vrijstelling van energiebelasting is wel gegarandeerd voor 15 jaar. Zowel in het Belastingplan als in het Energieakkoord is expliciet aangegeven dat, met het oog op investeringszekerheid, de continuïteit voor bestaande gebruikers moet worden geborgd. Als het verlaagde tarief komt te vervallen kunnen de coöperaties die er al gebruik van maken de resterende jaren nog van de kortingsregeling gebruik blijven maken.
Ja, een dergelijke daling heeft zeker invloed op de opbrengst en daarmee het rendement. Bij een afname van de verkoopprijs met 30% tot ca. 2,8 cent/kWh daalt het rendement (IRR) tot ca. 2,1%.
De berekende jaarlijkse kosten zijn redelijk zeker, omdat een panelen-installatie na de bouw weinig onderhoud met zich meebrengt en de risico’s laag zijn. Het project is uitvoerig doorgerekend en er is een (bescheiden) post onvoorzien opgenomen. Naast de normale productgaranties op de installatie wordt met de leverancier een vaste prijs voor onderhoud en service afgesproken. De gangbare risico’s (blikseminslag, stormschade, brand, aansprakelijkheid, diefstal en dergelijke) worden allrisk verzekerd.
Het project kent de volgende risico’s:
- Rendement op geïnvesteerd vermogen: we kunnen zoals eerder vermeld geen rendement garanderen. Er is ook geen garantie dat je je inleg volledig terugverdiend.
- Risico’s tijdens de bouw, waardoor bijvoorbeeld de productie later opstart dan de geplande datum.
- Faillissement van de leverancier van de installatie: dit kan leiden tot vertraging en extra kosten of kostenoverschrijdingen. De betalingsregeling met de leverancier wordt zodanig vormgegeven dat dit risico zo klein mogelijk is.
- Technische gebreken: het rendement is afhankelijk van het zonaanbod, maar ook van het technisch functioneren van de installatie. Dit risico wordt ondervangen door de productgaranties van de fabrikanten, de opbrengstgarantie en de systeemgarantie van de installateur. Het risico dat garanties niet kunnen worden nagekomen is klein, maar kan niet volledig worden uitgesloten.
- Calamiteiten: er kan schade ontstaan door externe oorzaken, denk aan brand, storm, hagel of blikseminslag. Er zal dan gedurende langere of korte periode geen stroom geproduceerd worden. De installatie wordt verzekerd tegen calamiteiten met een maximale dekking ter grootte van de investeringskosten. Voor het geval derden schade oplopen vanwege de installatie sluit de coöperatie een aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven af.
- Onverzekerbare risico’s: niet alle risico’s zijn verzekerbaar, bijvoorbeeld natuurrampen, terroristische aanslagen en oorlogen.
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) waakt over consumenten in de financiële sector. Er is geen overleg geweest met deze instantie, omdat wij van mening zijn dat onze projecten overduidelijk zijn vrijgesteld van vergunnings- of prospectusplicht. Ook een ontheffing is naar onze mening niet nodig.
Wel vinden wij transparantie en betrouwbaarheid van groot belang en daarom zijn we open over de risico’s. Verder nemen we het zekere voor het onzekere door onderstaande disclaimer op te nemen.
Disclaimer
De informatie op deze website en in bovenstaande antwoorden is met grote zorg samengesteld. Voor de juistheid of volledigheid van de inhoud kan echter niet worden ingestaan. Ook aanvaarden wij geen enkele aansprakelijkheid voor de geboden informatie op websites waarnaar wij verwijzen of voor eventuele schade die daardoor kan ontstaan.
